به گزارش سرویس دفاع و امنیت مشرق، از بهار سال ۲۰۱۵ میلادی به این طرف شاهد تهاجم ارتش سعودی و امارات به یمن بوده‌ایم که در این مدت، یمن آماج یکی از شدیدترین حملات دهه‌های اخیر از زمین، هوا و دریا بوده و تعداد بسیار زیادی از مردم این کشور، خصوصاً زنان و کودکان جان خود را از دست داده‌اند.

اما در حالی که تصور می شد اشغال یمن یک کار ساده و مأموریت چند هفته‌ای برای ارتش سراپا مجهز سعودی باشد اما ابتکارات و مقاومت ارتش و کمیته نیروهای مردمی یمن، باعث شد سریعاً مبارزه متقابل با اشغالگران سعودی آغاز شده و با گذشت ۴ سال، همچنان ابداعات و کارهای جدیدی را به نمایش می گذارند. یک زمان حملات برق آسای چریکی در نقاط مرزی، یک روز حمله موشک‌های بالستیک کوتاه و برد بلند به پایگاه‌ها و حتی پایتخت سعودی، روزی یک حمله به شناور رزمی عربستان و حالا هم فصل رزم پهپادی است.

شروع جدی داستان پهپادها از ۲۰۱۶ میلادی

ماجرای پهپاد ها در یمن به صورت جدی و بیشتر در قابل یک ابزار تهاجمی از سال ۲۰۱۶ میلادی آغاز شد. حداقل گزارش‌هایی که به صورت علنی درباره این جنگ وجود دارد نشان می دهد که چندین پهپاد یمنی‌ها در منطقه مارب در جنوب یمن مورد استفاده قرار گرفته است. چند فروند از این پهپادها توسط پدافند امارات در این منطقه هدف قرار گرفته که بخش‌هایی از آنها سالم ماند اما برخی دیگر نیز با موفقیت عملیات‌های مهمی را انجام دادند و از همین جا بخش عمده‌ای از برآورد اولیه و ترس ادامه دار از پهپادهای یمنی آغاز شد.

باقی مانده پهپاد یمنی‌ها در اختیار امارات

قاصف ۱ اولین پهپادی بود که نامش در نبرد یمن شدیداً پیچید. گروه تحقیقاتی موسوم به Conflict Armament Research یکی از اولین گروه‌هایی بود که اطلاعاتی را در اوایل سال ۲۰۱۷ از فعالیت‌های پهپادی در یمن منتشر کرد. در این گزارش به تلاش مقاومت یمن برای هدف قرار دادن رادارهای سامانه پاتریوت به وسیله همین پهپاد اشاره شده است که نشان می دهد یمنی‌ها بسیار با انگیزه و مبتکرانه جلو رفته‌اند.

مورد جالب پاتریوت ها در یمن

یکی از اولین اقداماتی که باعث تغییر صحنه کارزار در جنگ یمن شد، موشک‌های بالستیک کوتاه برد توچکا بود که حداقل در دو مورد با دقت بسیار بالا ضربات سنگینی را به نیروهای اشغالگر و ائتلاف سعودی وارد کرده و در هر مورد نزدیک به ۱۰۰ نفر از نیروهای ائتلاف را به هلاکت رساند. با افزایش تلفات نیروهای سعودی و اماراتی در برابر موشک‌های بالستیک کوتاه برد، سامانه دفاعی پاتریوت در نقاط مختلفی از یمن و البته درون خاک سعودی‌ها نصب شد.

بیشتر بخوانید:

«بدر اف»؛ جدیدترین موشک یمنی با کلاهک AirBurst/ پذیرایی داغ از متجاوزان با «۱۴ هزار ترکش» +فیلم

از همان سال ۲۰۱۶ بر اساس گزارش تهیه شده توسط مؤسسه Conflict Armament Research حملات یمنی‌ها با پهپادهای انتحاری علیه سایت‌های پاتریوت خصوصاً در داخل بخش‌های اشغال شده این کشور آغاز شد. با توجه به طبیعت حملات ضد رادار و عمقی بودن آنها حداقل تا به امروز تصویری از این نوع حملات یمنی‌ها پخش نشده است اما با توجه به ضعف‌های پاتریوت، روش‌های یمنی‌ها برای دور زدن این سامانه با توجه به حملات موفق و بسته بودن دایره اطلاع رسانی غربی‌ها از تلفات سعودی‌ها، احتمال موفقیت آن بالاست.

یکی از آخرین مورد از حملات پهپادهای یمنی به سایت‌های موشک پاتریوت مربوط به حدود یک هفته پیش است که در آن یک آتش بار سامانه پاتریوت در نجران در نزدیکی مرز یمن مورد حمله پهپادهای مقاومت یمن قرار گرفت. یک حمله نیز به حدود ۲ روز پیش به فرودگاهی در منطقه جیزان به وسیله پهپادهای یمنی انجام شده است. هم منطقه جیزان و هم نجران در مناطقی نزدیک و به نوعی چسبیده به مرزهای یمن هستند و پهپادهای یمنی کاری تقریباً ساده برای رسیدن به آنها در پیش دارند.

شروع تولید پهپاد در یمن

در بهار سال ۲۰۱۷ میلادی مقاومت یمن تولید انبوه پرنده‌های بدون سرنشین را به صورت داخلی در خاک این کشور آغاز کرد. در مراسمی که در آن زمان با حضور مقامات مختلف ارتش و مقاومت یمن برگزار شد این نیروها، ۴ پهپاد را رونمایی کردند. یکی از این پهپاد ها همان قاصف ۱ بود که این بار به صورت رسمی رونمایی شد. یمنی‌ها برد این پهپاد را ۱۵۰ کیلومتر و مدت ماندگاری آن را ۲ ساعت اعلام کردند.

قاصف به چندین سر جنگی مجهز شده و می تواند با اهداف مختلفی درگیر شود.پهپاد بعدی هدهد ۱ با مأموریت شناسایی با برد ۳۰ کیلومتر، رصد با مأموریت شناسایی با برد ۳۵ کیلومتر و پهپاد رقیب که یک پهپاد شناسایی با برد ۱۵ کیلومتر بود.

پهپاد قاصف ۱

پهپاد راصد به احتمال فراوان در نبردهای ساحل غربی در تابستان سال گذشته حضور داشته و اطلاعات شناسایی با ارزشی را در اختیار نیروهای مقاومت یمن قرار داد.

روز عجیب در فرودگاه ابوظبی

۲۶ جولای ۲۰۱۸ میلادی بود که ناگهان انصارالله یمن اعلام کرد که به فرودگاه ابوظبی در امارات متحده عربی حمله پهپادی کرده است. فرودگاه ابوظبی نیز در حساب توییتری رسمی خود نیز گفت که برای یک خودروی ترابری در این فرودگاه مشکلی ایجاد شده است. از آن روز تا هفته گذشته آنچه در فرودگاه مورد نظر رخ داده بود یک راز سر به مهر بود و حتی برخی طرفداران مقاومت یمن نیز احتمال نمی‌دادند آنها موفق شده باشند پهپاد خود را یک فرودگاه استراتژیک آن هم در چنین فاصله دوری برسانند.

این ابهام وجود داشت تا اینکه یمنی‌ها تصاویر از حمله مورد نظر را از دید دوربین‌های مدار بسته فرودگاه منتشر کردند و دقیقاً مشخص شد که یک خودروی ترابری هدف قرار گرفته است. حالا هم صحت خبر یمنی‌ها و دروغ گویی رسانه‌های عربی و غربی در خصوص این حادثه مشخص شده و هم دسترسی حیرت‌آور نیروهای مقاومت به فیلم دوربین مداربسته یک فرودگاه حساس.

در فیلم مورد نظر با یک پهپاد نه خیلی بزرگ طرف هستیم که با یک حرکت شیرجه‌ای به خودرو برخورد کرده و آن را نابود می کند. البته این پرنده می توانست به هواپیماها نیز آسیب برساند که بازتاب رسانه‌ای آن صدها برابر بود اما جان غیر نظامیان به خطر می افتاد. یک سوال بزرگ در اینجا برای همه پیش آمد که با توجه به فاصله حداقل ۱۲۰۰ کیلومتری از نزدیک‌ترین نقطه تحت کنترل مقاومت یمن تا فرودگاه ابوظبی چطور این پرنده بدون سرنشین در این مصافت کنترل شده است؟ سوال مهمی که پاسخ‌های مختلفی می توان برای آن ارائه داد.

رژه مزدوران جنوبی به خون کشیده شد

روز ۱۰ ژانویه ۲۰۱۹ را می توان یکی از نقاط عطف در تاریخ جنگ یمن خصوصاً در بخش پهپادی قلمداد کرد. در این روز شاهد یک حمله توسط پهپاد بدون سرنشین انتحاری مقاومت یمن به مراسم سان و رژه نیروهای مزدور جنوبی در پایگاه هوایی العند در استان لحج بودیم. این استان در منتها الیه جنوب غرب یمن قرار دارد.

در این حمله پهپاد مورد نظر با نزدیک شدن به بالای سر جایگاه سر جنگی خود را منفجر کرده و محیط اطرافش را مورد اصابت تعداد زیادی ترکش قرار داد. در جریان این حمله که بنا به تصاویر به احتمال فراوان توسط یکی از اعضای خانواده قاصف انجام شد حداقل ۶ نفر از جمله تعدادی از افسران رده بالای نظامی و اطلاعاتی نیروهای مزدور جنوبی که همکار ائتلاف سعودی بودند به هلاکت رسیدند.

شناسایی عمقی این بار در داخل عربستان

در ماه مارس سال جاری میلادی (اوایل سال ۹۸) انصار الله یکی دیگر از حرکت‌های بی نقص پهپادی خود را به نمایش درآورد که در آن تأسیسات شیرین سازی آب و نیروگاه تأمین برق سعودی‌ها در جوار دریای سرخ در عمق ۱۲۰ کیلومتری خاک این کشور در منطقه‌ای به اسم الشقیق مورد شناسایی پهپاد یمنی قرار گرفت. تأسیسات آب شیرین کن را شاید بتوان از تأسیسات نفتی هم برای سعودی‌ها حیاتی تر شمرد چرا که این کارخانه‌ها به صورت روزمره آب آشامیدنی حکومت سعودی را تأمین می کنند و هر گونه اخلال در عملکرد آنها به سرعت اثرش را در زندگی تمام مردم عربستان نشان خواهد داد.

نکته مهم اینکه در فاصله ۹۰ کیلومتری این تأسیسات، سایت موشکی پاتریوت برای مقابله با اهداف هوایی که از سمت یمن می‌آیند نصب شده اما این بار پاتریوت ها واکنشی از خود نشان ندادند و قطعاً نمی‌توانند ادعا کنند پهپاد را دیده‌اند اما ترجیح می دهند چنین افتضاح اطلاعاتی را متحمل شوند اما پرنده را نابود نکنند.

تیغ پهپادهای انصارالله روی شاهرگ نفتی سعودی‌ها

اما شاید بتوان مهم‌ترین حمله پهپادی انصارالله را در کل این جنگ حمله آنها به تأسیسات نفتی عربستانی‌ها در عمق خاک این کشور دانست؛ اقدامی که ۱۴ می ۲۰۱۹ رخ داد. نزدیک‌ترین فاصله تحت کنترل انصارالله از تأسیسات نفتی مورد نظر ۷۰۰ کیلومتر است. این تأسیسات در حقیقت خطوط انتقال انرژی از شرق عربستان به سواحل این کشور در دریای سرخ است که این اقدام باعث توقف انتقال نفت در این لوله شده و همچنین منجر به افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی شد.

رسانه‌های نزدیک به مقاومت یمن پهپاد مورد استفاده در این عملیات را قاصف ۲ کا معرفی کردند که یکی از مهمترین عملیات‌های پهپادی سال‌های اخیر در جهان را رقم زد آن هم در عمق خاک یک کشور مجهز به انواع سامانه‌های پدافندی و راداری.

انصارالله چگونه این پهپادها را کنترل می کند؟

همان طور که در بالا نیز اشاره شد بعضی از عملیات‌های انصارالله علیه متجاوزین سعودی و امارات در بردهای بسیار بالایی صورت می گیرد و برخی از حملات در نزدیکی قلمرو تحت کنترل مقاومت. طبیعتاً عملیات‌های نزدیک، حتماً از همین قلمرو کنترل و هدایت می شوند ولی طبق یک تصور قدیمی، کنترل یک پهپاد از فاصله ۷۰۰ یا ۱۲۰۰ کیلومتری یا نیازمند چندین ایستگاه رله روی زمین یا داشتن دسترسی به سیستم‌های هدایت ماهواره‌ای است که مشخصاً انصارالله به این سامانه‌ها دسترسی ندارد. اما طی سال‌های اخیر گزینه‌های دیگری نیز برای هدایت پهپاد در فواصل دور بدون داشتن دسترسی ماهواره‌ای مطرح شده که اکنون می تواند صحت این ایده‌ها در عمل، اثبات شود.

البته به نظر می رسد اندازه پهپادهای مورد استفاده در برخی حملات، حداقل نمونه مورد استفاده در حمله به فرودگاه ابوظبی، آنچنان بزرگ نبود که بخواهیم نصب شدن سیستم‌های خاص ارتباطی را روی آن مطرح کنیم. لذا ممکن است این عملیات یا برخی موارد دیگر که اعلام نشده، توسط تیم‌های مختلفی از نیروهای یمنی که به عمق امارات و عربستان سعودی نفوذ کرده و اقدام به آماده سازی، پرواز و حمله به اهداف مورد نظر کرده‌اند، صورت گرفته باشد که خود یک برگ برنده اطلاعاتی و عملیاتی متفاوت محسوب می شود.

جالب است برخی تحلیل گران غربی اعتقاد دارند در مورد حمله به فرودگاه ابوظبی با یک پهپاد ناشناخته رو به رو هستیم که باید بیش از گذشته، روی آن تمرکز کرد. البته نباید فراموش کرد که این سرزمین جایگاه شگفتی‌های بسیار در چند سال اخیر بخصوص در حوزه موشکی بوده و هر بار روایت‌های تازه‌ای را می توان از نیروهای مقاومت در آنجا مشاهده کرد که اکنون با پهپادهای جدید خود، خواب را از مدعیان خوش خیال داشتن نسل‌های جدید پاتریوت گرفته است.